Jak nasze traumy wpływają na wybór partnera i sposób budowania relacji?

psychologia randkowa

Traumy, które przeżyliśmy w przeszłości, pozostawiają ślad na naszej psychice, wpływając na to, jak postrzegamy świat, siebie i innych ludzi. Choć wielu z nas chciałoby zamknąć trudne doświadczenia w przeszłości, prawda jest taka, że często znajdują one swoje odbicie w naszych relacjach. Trauma, zwłaszcza ta związana z dzieciństwem i wczesnymi doświadczeniami emocjonalnymi, może kształtować sposób, w jaki wybieramy partnerów i budujemy z nimi relacje. Zrozumienie tego mechanizmu to klucz do bardziej świadomego i zdrowego podejścia do związków.

Czym jest trauma?

Trauma to reakcja na przeżycie lub serię przeżyć, które były dla nas przytłaczające emocjonalnie, fizycznie lub psychicznie. Może obejmować wydarzenia takie jak przemoc, zaniedbanie, utrata bliskiej osoby czy inne sytuacje, które wywołały poczucie bezradności i braku kontroli. W kontekście relacji romantycznych najczęściej mówi się o traumach emocjonalnych, które wynikają z braku bezpieczeństwa, miłości lub stabilności w dzieciństwie.

Trauma emocjonalna zakorzeniona w dzieciństwie często wynika z relacji z najbliższymi opiekunami. Jeśli rodzice byli niedostępni emocjonalnie, nieprzewidywalni, nadmiernie krytyczni lub agresywni, dziecko może wykształcić wzorce zachowań obronnych, które będą miały wpływ na jego dorosłe relacje.

Trauma a wybór partnera

Podświadome mechanizmy kształtowane przez traumy mogą wpływać na to, jakie osoby przyciągają nas w dorosłym życiu. Psychologowie często wskazują na zjawisko tzw. „powtarzania wzorca”. Polega ono na tym, że wybieramy partnerów, którzy w jakiś sposób przypominają nam naszych opiekunów lub osoby, które były częścią naszych traumatycznych doświadczeń. Często nieświadomie próbujemy w ten sposób naprawić przeszłość, licząc na to, że tym razem uda się osiągnąć bezpieczeństwo i miłość, których brakowało nam w dzieciństwie.

Na przykład osoba, która miała emocjonalnie niedostępnego rodzica, może być przyciągana do partnerów, którzy również wydają się chłodni lub zdystansowani. Mimo że taka relacja przynosi ból i frustrację, podświadomie może wydawać się „znajoma”, a przez to komfortowa. To dlatego tak wiele osób tkwi w związkach, które odtwarzają ich dawne rany, zamiast budować zdrowe, satysfakcjonujące relacje.

Trauma a styl przywiązania

Jednym z najważniejszych mechanizmów, przez które trauma wpływa na nasze relacje, jest styl przywiązania. Teoria przywiązania, opracowana przez Johna Bowlby’ego i rozwinięta przez Mary Ainsworth, wskazuje, że nasze relacje z opiekunami w dzieciństwie kształtują sposób, w jaki nawiązujemy więzi w dorosłości.

Osoby z bezpiecznym stylem przywiązania, które w dzieciństwie doświadczyły stabilności i miłości, mają większe szanse na budowanie zdrowych i trwałych relacji. Jednak osoby, które doświadczyły traumy, mogą wykształcić lękowy, unikowy lub zdezorganizowany styl przywiązania, które wpływają na sposób, w jaki funkcjonują w związkach:

  • Lękowy styl przywiązania: Osoby z tym stylem mogą obawiać się odrzucenia i być nadmiernie zależne emocjonalnie od partnera. Trauma z dzieciństwa może sprawić, że czują się niewystarczające lub niegodne miłości, co prowadzi do ciągłego poszukiwania potwierdzenia swojego znaczenia.
  • Unikowy styl przywiązania: Osoby z tym stylem często unikają bliskości i zaangażowania emocjonalnego. Trauma może nauczyć ich, że bliskość wiąże się z bólem, dlatego budują dystans, aby chronić się przed zranieniem.
  • Zdezorganizowany styl przywiązania: To najbardziej złożony styl, który może występować u osób, które doświadczyły traumy przemocy lub zaniedbania. W relacjach dorosłych osoby te mogą odczuwać sprzeczne emocje – pragnienie bliskości i jednoczesny lęk przed nią.

Trauma a dynamika relacji

Trauma wpływa nie tylko na wybór partnera, ale także na sposób budowania relacji. Osoby z nierozwiązaną traumą mogą reagować na trudności w związku w sposób skrajny, np. poprzez wycofywanie się, agresję lub nadmierne uzależnienie od partnera. Konflikty w takich relacjach mogą być bardziej intensywne i trudniejsze do rozwiązania, ponieważ uruchamiają głęboko zakorzenione lęki i mechanizmy obronne.

Jednym z typowych zachowań jest projekcja, czyli przypisywanie partnerowi cech lub intencji, które tak naprawdę wynikają z naszych własnych doświadczeń. Na przykład osoba, która w dzieciństwie była porzucana, może nadinterpretować drobne zachowania partnera jako oznaki, że chce odejść, co prowadzi do niepotrzebnych konfliktów.

Jak pracować nad traumą w kontekście relacji?

Zrozumienie wpływu traumy na nasze życie uczuciowe to pierwszy krok do zmiany. Samoświadomość pozwala zidentyfikować wzorce, które mogą sabotować nasze relacje, i zacząć je przepracowywać. Oto kilka kluczowych kroków:

  1. Refleksja i edukacja: Zrozumienie, skąd biorą się nasze reakcje i wybory, pozwala lepiej radzić sobie z trudnymi emocjami i budować zdrowsze relacje.
  2. Terapia: Praca z terapeutą, zwłaszcza specjalizującym się w traumie i relacjach, może pomóc w przepracowaniu trudnych doświadczeń i nauce nowych wzorców zachowań.
  3. Komunikacja z partnerem: Otwartość i szczerość w relacji są kluczowe. Wyrażanie swoich potrzeb i obaw pozwala zbudować zaufanie i wzajemne zrozumienie.
  4. Praca nad stylem przywiązania: Chociaż styl przywiązania kształtuje się w dzieciństwie, można go zmieniać dzięki świadomej pracy nad sobą i wsparciu partnera.
  5. Cierpliwość i współczucie dla siebie: Proces uzdrawiania traumy i budowania zdrowych relacji wymaga czasu. Ważne jest, aby być dla siebie łagodnym i wyrozumiałym.

Traumy, które przeżyliśmy, mają ogromny wpływ na nasze relacje, ale nie muszą definiować naszego życia uczuciowego. Zrozumienie, jak przeszłe doświadczenia kształtują nasze wybory i zachowania, to klucz do zmiany. Dzięki pracy nad sobą i świadomemu budowaniu relacji możemy uwolnić się od destrukcyjnych wzorców i stworzyć więzi oparte na miłości, zaufaniu i wzajemnym wsparciu. Przeszłość może nas ukształtować, ale to my decydujemy, jak będzie wyglądać nasza przyszłość.

Rekomendowane artykuły